Gıdık, BetülGöktaş, Özlem2024-10-032024-10-032021https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=wf-FPgY-5qjHEzEoOgvMs7YYHGjmiy_9OvlRsKG-jT5-FG44Qf7cf6TNSjPVI20Vhttp://hdl.handle.net/20.500.12403/2398Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Organik Tarım İşletmeciliği Ana Bilim DalıTıbbi ve aromatik bitkiler insan hayatında önemli yer tutmaktadır. Birden fazla endüstri alanında farklı amaçlarla kullanılıyor olması tıbbi ve aromatik bitkilere olan talebi artırmaktadır. Özellikle de gıda ürünlerinin raf ömrünün uzatılması için koruyucu katkıların yerini almaları bu bitkileri daha önemli yapmaktadır. Bu tez çalışmasında Bayburt ili ekolojik koşullarında yetiştirilen tarhun (Artemisia dracunculus L.) genotiplerinin verim ve verim unsurları ile kalite özelliklerini belirlemek amacıyla altı farklı lokasyondan temin edilen genotipler, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak 2018 ve 2019 yılları olmak üzere iki yıl yetiştirilerek gelişim ve verim değerleri gözlemlenmiştir. Hasat olgunluğuna gelen genotiplere ait verim ve kalite özellikleri belirlenerek elde edilen sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda yıllar ortalamasına ait verilerde en uzun bitki boyu 41.90 cm ile Mersin genotipine, en yüksek yeşil herba verimi (275.41 kg/da), yeşil yaprak verimi (208.97 kg/da), yeşil yaprak oranı (%75.09), drog herba verimi (99.89 kg/da), drog herba oranı (%44.00), drog yaprak verimi (72.48 kg/da) Bayburt Merkez genotipinde belirlenmiştir. En yüksek yeşil sap verimi (45.62 kg/da) ve drog sap verimi (22.63 kg/da) Bayburt Yedigözeler 2 genotipinden elde edilmiştir. Drog yaprak oranında (%70.39) en yüksek verim ortalaması ise Bayburt Uğurgeldi genotipinden elde edilirken, en yüksek yeşil sap oranı (%30.76) ve drog sap oranı (%30.78) İzmir genotipinde belirlenmiştir. Tarhun bitkisinin sabit yağ oranı değerlerinin %5.390±0.850-%7.022±0.781 arasında olduğu belirlenmiştir. En düşük değer Bayburt merkez genotipinde, , en yüksek yağ oranı ise Uğurgeldi genotipinde belirlenmiştir.Medicinal and aromatic plants have an important place in human life. The fact that it is used for different purposes in more than one industry increases the demand for medicinal and aromatic plants. Especially replacing preservative additives for extending the shelf life of food products makes these plants more important. In this thesis study, in order to determine the yield and yield components and quality characteristics of tarragon (Artemisia dracunculus L.) genotypes grown in the ecological conditions of Bayburt, six different locations, the obtained genotypes were grown in three replications according to the randomized block test pattern for two years, 2018 and 2019, and their growth and yield values were observed. The yield and quality characteristics of the genotypes that reached the harvest maturity were determined and the results obtained were evaluated statistically. As a result of the analysis, the longest plant height was 41.90 cm in Mersin genotype, the highest green herb yield (275.41 kg/da), green leaf yield (208.97 kg/da), green leaf rate (75.09%), drog herb yield. (99.89 kg/da), drug herb ratio (44.00%), drug leaf yield (72.48 kg/da) were determined in Bayburt Central genotype. The highest green stem yield (45.62 kg/da) and drug sap yield (22.63 kg/da) were obtained from Bayburt Yedigözeler 2 genotype. While the highest yield average at the rate of drog leaves (70.39%) was obtained from the Bayburt Uğurgeldi genotype, the highest green stem ratio (30.76%) and the drug stem ratio (30.78%) were determined in the İzmir genotype. The fixed oil ratio of the tarragon plant was between 5.390% ± 0.850-%7.022 ± 0.781, the lowest value was determined in the Bayburt central genotype, and the highest oil rate was found in the Uğurgeldi genotype.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessZiraatAgricultureMaster Thesis160653931