Hacımüftüoğlu, NasrullahSeyis, Ali Kemal2024-10-032024-10-032023https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=j_Fjwp4JS4mk97Puqti8rnI2RAccPBgngGrAXQstLg8clhM9GjembaF6oiMm2RuThttp://hdl.handle.net/20.500.12403/2886Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Ana Bilim DalıXIX. ve XX. yüzyılda İslâm dünyasının gerilemesi, Batı'nın ise sanayi, teknoloji ve kültürel alanlarda ilerlemesi, İslâmî düşüncenin yeniden sorgulanmasına sebep olmuştur. Bu sorgulama, söz konusu dönemde tefsir sahasında kaleme alınmış bazı eserlerde de kendini hissettirmiştir. Bu çalışmada, XIX. yy.'ın sonu, XX. yy.'ın başındaki önemli müfessirlerden; modern yorumlarıyla bilinen, Mısır'da yaşamış Muhammed Abduh ve öğrencisi Reşîd Rızâ'ya ait Menâr Tefsiri'nde yer alan kıssa yorumları ile aynı dönemde Anadolu'daki tanınmış İslâm âlimlerinden Elmalılı Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'an Dili tefsirinde yer alan Kıssa yorumları karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışmada, iki eserde yer alan Kur'an kıssaları hakkındaki, farklı yorumlar değerlendirilmiştir. İlmi tefsir metoduyla yapılan kıssa yorumları ise örtüşen yönleriyle ele alınmıştır. Bu özellikleri taşımayan yorumlar çalışmanın kapsamına dâhil edilmemiştir. Birinci bölümde; müelliflerin hayatları, ilmî kişilikleri, sosyal ve siyasî faaliyetleri konu edilmiş, başlıca eserleri kısaca tanıtılmıştır. Ayrıca kıssalarla ilgili temel kavramlar özet halinde verilmiştir. İkinci bölümde, Peygamber Kıssaları üzerine yapılan farklı yorumlar delilleriyle birlikte tespit edilmiş ve her kıssa yorumu sonunda söz konusu deliller üzerinden kısa bir değerlendirme yapılmıştır. Üçüncü bölümde, şahsiyet, topluluk ve mekânlarla ilgili kıssalar söz konusu edilmiş ve her iki eserde bu kıssalar üzerine yapılmış farklı yorumlar, ikinci bölümdeki usulle değerlendirilmiştir. Bu bölümün sonunda ayrıca Menâr ve Hak Dini Kur'an Dili tefsirlerinde kıssalar hakkında yapılmış benzer ilmi yorumlar tespit edilip değerlendirilmiştir.The decline of the Islamic world and the progress of the West at a dizzying pace in industry, technology and culture in the 19th and 20th centuries caused Islamic thought to be questioned again. The re-questioning of Islamic thought was also seen in some works written in the field of tafsir in the said period. In this study, the interpretations of the parables in the Menar tafsir of Muhammad Abduh who lived in Egypt and known for his positivist interpretations and of his student Reşid Riza, and in the Hak Dini Kur'an Dili tafsir of Elmalili M. Hamdi Yazir, one of the great Islamic scholars of the last period who lived in Anatolia, are discussed comparatively. In the study, different and similar scientific interpretations of the Qur'anic parables in the two tafsir works were evaluated. The parables about which different or similar scientific interpretations were not made were not included in the study. In the first chapter, the lives, scientific personalities, social and political activities of the authors are discussed and their main works are briefly introduced. In addition, the basic concepts of the parables are explained in summary. In the second chapter, different interpretations on the prophet parables are identified together with their evidence and at the end of each parable interpretation, a brief evaluation was made based on the evidences in question. In the third chapter, parables about events, places and beings are examined. The different interpretations of these parables in both tafsirs have been evaluated in accordance with the procedure explained in the second chapter. At the end of this chapter, similar scientific interpretations made about the parables in Menar and Hak Dini Kur'an Dili tafsirs are also identified and evaluated.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessDinReligionDoctoral Thesis1214801533