Türkiye'de Birincil Enerji Kullanımı, Üretimi ve Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) Arasındaki İlişki

Abstract

Ülkelerin sürdürülebilir bir ekonomik büyümeyi yakalayabilmeleri, öncelikle enerji kaynaklarının etkin bir şekilde kullanılmasına bağlıdır. Ancak enerji kaynaklarının dünya üzerinde eşit bir dağılım göstermemesi, Türkiye gibi yetersiz enerji kaynaklarına sahip olan ülkelerin enerjiye olan bağımlılığını arttırmaktadır. Dolayısıyla dışardan sağlanan enerji kaynaklarının iktisadi büyüme içerisindeki payının değerlendirilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada enerji tüketimi, enerji üretimi ile GSYİH arasındaki nedensellik ilişkisi Türkiye'nin 1960-2009 dönemi yıllık verileri kullanılarak incelenmektedir. Nedensellik sınamasında Johansen eşbütünleşme ve Granger nedensellik testleri kullanılmıştır. Johansen eşbütünleşme testi sonuçları ele alınan dönem için değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığını göstermiştir. Ayrıca enerji tüketimi ile GSYİH arasında iki yönlü nedensellik tespit edilmiştir

The ability to reach a sustainable economic growth of countries initially depends on the usage of energy resources efficiently. But an unequal distribution of energy resources in the world increases the dependency on energy in countries which have insufficient energy resources such as Turkey. Therefore, it has a great importance to analyze the share of imported energy resources for economic growth. The correlation between energy consumption and changes in gross domestic product, increases the importance of energy policies while determining the economical policies of countries. In this study, the causality relationship between energy consumption, energy generation and GDP in Turkey are examined using annual data for the period 1960-2009. Johansen cointegration test and Granger causality test is used for this study. Empirical results for the period under discussion there is a relationship between the variables based on long-term Johansen Cointegration test. Also it showed that bileteral causality with the energy consumption to GDP