Stratejik Performans Yönetiminde Finansal Performans Değerlemesi: BİST Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama

Abstract

Otomotiv sektörü, ihracat, istihdam, kredi yönetimi gibi çeşitli faktörler açısından ekonominin gelişmesi ve kalkınmasındaönemli bir tetikleyicidir. Katma değeri yüksek bir sektör olup Türkiye’nin ihracatında önemli bir paya sahiptir.Firmaların stratejik performans yönetiminde, üretim, pazarlama, finans gibi birçok alanda kararlar alınmakta;firmaların performanslarının değerlendirilmesinde finansal performansları ön plana çıkmaktadır. Bu nedenle ekonomiyekatkısı oldukça yüksek olan otomotiv sektörünün finansal performansının değerlendirilmesi gerekmektedir. Borsaİstanbul’da (BİST) işlem gören otomotiv firmalarının 2010-2017 dönemine ait 8 yıllık verilerinden hesaplanan oranlarınkullanıldığı bu çalışmada, açıklayıcı faktör analizi ve hiyerarşik kümeleme analizi yapılarak firmaların finansalperformansları değerlendirilmiştir. Çalışma sermayesi devir hızı, net kâr marjı, cari oran, kısa vadeli yabancıkaynaklar/toplam pasif ve toplam yabancı kaynaklar/toplam pasif oranlarının finansal performans değerlemesindeönemli etkiye sahip oldukları tespit edilmiştir. Kümeleme analizi sonucuna göre Ford ile Otokar firmaları birbirlerine enyakın; Karsan ile Federal Mogul firmaları birbirlerine en uzak performansı gösterdikleri bulgulanmıştır.

The automotive sector is an important sector that development of the economy in terms of diversity factors such as export,employment and credit management. It is a sector with high added value and has a significant share in our Turkey exports.In strategic performance management of companies, decisions are taken in many areas such as production, marketingand finance; The financial performance of the companies in the performance of the company stands out. Therefore, thefinancial performance of the automotive sector, which has a high contribution to the economy, needs to be evaluated. Inthis study, the ratios calculated from the 8-year data of the automotive companies traded in Borsa Istanbul (BIST) for theperiod of 2010-2017 were used. In this study, explanatory factor analysis and hierarchical clustering analysis wereperformed and financial performances of firms have been evaluated. It has been determined that working capital turnover,net profit margin, current ratio, short term foreign sources / total liabilities and total foreign resources / total liabilitiesratios have a significant effect on the financial performance evaluation. As a result of clustering analysis, while Ford andOtokar companies show the same performance to each other, Karsan and Federal Mogul companies show the most distantperformance.