Zeolitik tüf ikamesinin farklı agregalar üzerinde alkali-silika reaksiyonu etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, andezit, kireçtaşı ve perlit kayaçlarından üretilen kırmataş agregaların, harç karışımlarında çimento yerine farklı oranlarda zeolitik tüf (ZT) kullanılmasının alkali-silika reaksiyonu (ASR)’na ilişkin özelliklerini belirlemektir. Kırma agrega numuneleri üzerinde ASR’yi belirlemek için ASTM C 1260 göre hızlandırılmış harç çubuk deneyleri yapılmıştır. ZT katkısı CEM I 42.5 R tipi çimentoya, %0, 10, 20, 30 ve 40 oranlarında ikame edilmiştir ve agrega türleri üzerinde ASR etkinliğini araştırmak için 45 adet harç çubuğu üretilmiştir. Hızlandırılmış harç çubuk metoduna göre numunelerin 3, 7, 14, 28, 42 ve 56 günlük boy değişim değerleri ölçülmüştür. 14 günlük kontrol numunelerinde perlit %0,570 oranında potansiyel zararlı seviyede, andezit %0,101 oranında kritik seviyede ve kireçtaşı %0,061 oranında zararsız seviyede boy değişimine uğramıştır. Zararlı seviyede olan boy değişimleri perlitte %30 ve 40, andezitte %20, 30 ve 40 ZT ikamesinde kontrol altına alınmıştır. Tüm numunelerin boy değişim miktarı ZT ikamesi artıkça azalmaktadır. Sonuçta, ZT katkısının reaktif agregaların ASR’sini önlemede etkili olduğu anlaşılmıştır.

The aim of this study is to determine the alkali-silica reaction (ASR) related characteristics of crushed stones that are produced from rocks of perlite, andesite and limestone when zeolitic tuff (ZT) is used in the mortar mix as cement replacement in different ratios. Accelerated mortar bar experiments in accordance with ASTM C 1260 were carried out on crushed stone aggregate samples to determine the ASR. CEM I 42.5 R type cement was replaced by ZT material in the following ratios: 0, 10, 20, 30 and 40%; in order to investigate the effects of replacement on the ASR pertaining to the aggregate types, 45 mortar bar pieces were produced. The length change values of the samples were measured on the 3, 7, 14, 28, 42, 56 days according to the accelerated mortar bar method. Measured length changes for the control samples on 14 {th} day were found to be 0.570% at the level of potentially harmful for perlite, 0.101% at the level of critic for andesite and 0.061% at the level of harmless for limestone. Length changes at the harmful levels were taken under control for perlite at 30 and 40%, for andesite at 20, 30 and 40% ZT replacement ratios. Length change values of all samples decrease as ZT replacement increases. As a result, ZT replacement is effective to suppress the ASR of reactive aggregates.