Kayırmacılığın çalışanlar üzerine etkileri ile insan kaynakları uygulamaları ilişkisi: Türk kamu bankalarına yönelik bir araştırma

Abstract

Bu araştırmanın iki temel amacı vardır. Birincisi, Türk kamu bankalarında kayırmacılığın çalışanlar üzerine etkilerini incelemektir. İkinci amacı ise, kamu bankalarındaki insan kaynakları uygulamaları ile kayırmacılık etkileri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Veriler anket yardımı ile toplanmıştır. Araştırma, Ankara’da faaliyet gösteren kamu bankalarında çalışan 243 çalışan üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın sonuçlarına göre; kayırmacılık biçimlerinden nepotizm ve kronizm’in çalışanlar üzerinde olumsuz etkiler oluşturduğu tespit edilmiştir. Kayırmacılık arttıkça çalışanların iş stresi artmakta; iş tatmini, işverene güveni ve motivasyonu ise azalmaktadır. Bu da çalışanların örgütsel bağlılıklarının azalmasına, işten ayrılma eğilimlerinin artmasına yol açmaktadır. Ayrıca işletmelerde uygulanan insan kaynakları uygulamaları arttıkça, kayırmacılık uygulamalarının çalışanlar üzerine etkileri azalmaktadır.

This research has two purposes. Firstly, the effects of nepotism-favoritism and cronyism on the employees working at Turkish Public banks are analyzed. The second aim is analyzing the relationship between the human resource practices at public banks and effects of nepotism and cronyism. Data was gathered by questionnaire method. The research is carried on 243 employees working public banks operating in Ankara. According to the research it can be understood that nepotism and cronyism, types of favoritism, have negative effects on the employees. As nepotism and cronyism arise, the employees’ job stress arise, but their job satisfaction, trust on the employer and motivation decrease. This leads to a decrease on the employees’ organizational commitment, and an increase on their intention to quit. Also, as the human resource practices increase at the organizations, the negative effects of nepotism-favoritism and cronyism on the employees decrease.