BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NIN BAŞLANGICINDAN RUS İŞGALİNE; BAYBURT VE ÇEVRESİNDE SALGIN HASTALIKLAR

Abstract

Salgın hastalıklar, tarihin eski zamanlarından itibaren birçok insanın hayatını kaybetmesine yol açmasının yanında toplumları ve devletleri derinden etkileyen ciddi bir sorundur. Osmanlı Devleti de aynı sorunla uzun süre mücadele etti. Bu mücadelenin en çetin yaşandığı dönemlerden biri de Birinci Dünya Savaşı yıllarıydı. Savaşın getirdiği her türlü olumsuzluğun yanında Kafkas Cephesi'nde, özellikle coğrafya ve mevsim şartları, salgınlarla mücadeleyi daha da zor hale getirmekteydi. Bu cephenin önemli noktalarından biri olan Bayburt ve çevresinde başta tifüs olmak üzere humma-yı racia, kolera, tifo gibi hastalıklar askerleri ve sivilleri derinden etkiledi. Savaş öncesinde bölgede kolera yaygınken savaş yıllarında tifüs oldukça fazla insan kaybına sebep oldu. Cephedeki askerler bir taraftan düşman ordularıyla savaşırken diğer taraftan da hastalıkla mücadele etmeye çalıştı. Bu çalışmada, Birinci Dünya Savaşı'nın başlangıcından Bayburt'un Ruslar tarafından işgal edildiği 1916 yılının ortalarına kadarki süreçte Bayburt ve çevresinde ortaya çıkan salgın hastalıklar ve bu hastalıkların askerî ve toplumsal etkileri ele alınmaktadır

struggled with this serious issue for a long time. One of the periods in which this problem appeared as one of the most difficult ones is the years of the World War I. Beside every negative incident, especially geographical and seasonal conditions in the Caucasian front made it more difficult to tackle with the epidemics. Diseases such as typhus, relapsfever, cholera and typhoid deeply affected soldiers and the civil society in and around Bayburt which is one of the crucial points of that front. While cholera was highly seen in the region before the war, typhus caused many people’s death during the years of the war. On the one hand soldiers in the front were fighting against the enemy, on the other hand they tried to struggle with the disease. In this study, the epidemics appeared in and around Bayburt and the military and social influences of these epidemics have been touched upon starting from the early years of the World War I until the mid-1916 when Bayburt was invaded by the Russians.