"Wittgenstein ve Yasal Söylem Alanı"

Abstract

20. yüzyılın önemli düşünürlerinden birisi olarak kabul edilen Ludwig Wittgenstein, görüşleri kendi içinde iki ayrı dönemi barındırması ile farklılık arz etmektedir. Düşünürlerin Wittgenstein’ın felsefesini dönemlere ayırma noktasında bir mutabakata vardıkları söylenemese de iki ayrı döneme ayırarak incelenmesi makuldür. İlk dönemi mantıkçı pozitivist, ikinci dönemi anti pozitivist olarak şekillenen filozofun, kendi hayatı içerisinde yaşadığı kırılma noktaları dikkat çekicidir. Erken dönemi olarak nitelendirebileceğimiz ilk döneminde kaleme aldığı Tractatus Logico-Philosophicus kitabına taban tabana zıt olan Felsefi Soruşturmalar’ı uzun bir süre sonra yazarak ilk kitabında öne sürdüğü savları çürütmüştür. Bununla birlikte Wittgenstein’ın birbirine zıt olan iki yapıtı da farklı fikirlerin parlak birer savunusu olarak nitelendirilebilir. İlk yapıtı Tractatus ile dil, olgu ve mantık üzerinde temellenen bir çözümleme yapmış ve bu eseri sağlığında yayınlanan tek kitabı olmuştur. Tractatus’ta yer alan fikirler ile klasik anti-metafizikçilerden ayrılmış ve böylelikle dil ile yasal bir söylem alanı inşa etmiştir. Wittgenstein’ın ikinci dönemini temsil eden yapıtı olan Felsefi Soruşturmalar’da ise dil çözümsel bir felsefe anlayışını benimsemiştir. Böylelikle erken döneminde üzerine konuşulamayacak olarak nitelendirdiği metafiziği dile dâhil ederek sınırlarını belirlediği yasal söylem alanının dışına çıkmıştır. Çalışmada Wittgenstein’ın erken döneminde yasal söylem alanını mantıkçı pozitivizm ile nasıl inşa ettiği, ikinci döneminde ise dilde yarattığı sınırları nasıl yıktığı anlatılarak bu iki perspektifin doğrudan ve dolaylı sonuçları tartışılacaktır