Validity of Triplet Deficit Hypothesis for Turkish and The Relationship Between Triple Open Components and Growth: A Causality Analysis for 1990 - 2017 Period

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 1990 – 2017 yılları arasında cari denge, yatırım-tasarruf dengesi ve kamu gelir-gider dengesinin oluşturduğu üçüz açık hipotezinin geçerliliğini ve üçüz açık bileşenleri ile büyüme arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle söz konusu değişkenler arasındaki ilişki açıklanarak teorik bilgiler sunulmuştur. Daha sonra üçüz açık hipotezinin geçerliliği ve üçüz açık bileşenleri ile büyüme arasındaki ilişki OLS yöntemleri ile çözümlenmiş Toda - Yamamoto (TY) nedensellik testi ile araştırılmıştır. Toda – Yamamoto (TY) nedensellik analizini yapabilmek için ilk olarak değişkenlere durağanlık testi yapılmakta ve maksimum bütünleşme sayısı (dmax) belirlenmektedir. Daha sonra, ele alınan değişkenler için optimal gecikme uzunluğu (k) ile modelin tahmin edilebilme derecesi [k+(dmax)] belirlenerek geliştirilmiş VAR modeli seviyesinde tahmin edilmektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, Türkiye’de 1990 – 2017 döneminde üçüz açık hipotezi geçerli değildir. Ayrıca büyüme oranı ile cari açık, tasarruf – yatırım açığı ve bütçe açığı arasında büyüme oranından cari açığa doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Elde edilen bu sonuç Türkiye’de büyümedeki artışla birlikte cari açığın da hızlı bir şekilde arttığı tezini desteklemektedir. Bu sonuç, Türkiye’de yürütülen para ve maliye politikalarının sadece büyümeyi artırma amacı gütmemesi gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca elde edilen bu sonuç, Türkiye de cari açığı artırmayan ve sıcak para girişlerinden ziyade teknolojik gelişmeye dayalı doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını teşvik eden yeni bir büyüme sürecine geçilmesi gerektiğini ifade etmektedir.