Sirkadiyen Ritim Fizyolojisi Ve Fizyolojik Melatonin Ritminin İncelenmesi.

Abstract

Sirkadiyen ritim, canlı metabolizmasında çevresel şartlara (mevsimler, gün ışığı, aydınlık, karanlık, ısı gibi) bağlı olarak internal bir pacemaker tarafından üretilen salınım frekansı yaklaşık 24 saat süren olan fizyolojik ve davranışsal siklustur. Retinohipotalamikpineal eksen yoluyla düzenlenen sirkadiyen ritmin düzenleme merkezi anterior hipotalamustaki SCN (suprakiazmatik çekirdek) ve orta beyindeki pineal bez’dir. Sirkadiyen ritimde, vücut ısısı, uyku uyanıklık döngüsü, melatonin, kortizol hormonu önemli göstergeleri olarak gösterilmektedir. Vücutta hormonların büyük çoğunluğu sirkadyen ritimle düzenlenmektedir. Vücutta kan basıncı, immün sistem aktivitesi, kan koagülasyonunu ve gastrik ve renal fonksiyonları etkilemektedir. Melatonin, bilinen en güçlü antioksidan moleküllerden birisidir. Fizyolojik melatonin ritmi, otonom sinir sisteminin düzeni, kan basıncı, kan şekeri regülasyonu, sirkadiyen gen ekspresyonu üzerinde önemli fizyolojik rolü bulunmaktadır. Sirkadiyen ritmin bozulması başta kanser olmak üzere birçok hastalığın ortaya çıkmasına yol açması nedeniyle sirkadiyen ritim fizyolojisi ve düzenlenmesine yönelik çalışmalar önemli bir konu haline gelmiştir. Bu kapsamda, sirkadiyen ritim fizyolojisi ve fizyolojik melatonin ritminin konularının incelenmesi hedeflenmiştir.