| dc.description.abstract | Liderlik ve liderlik süreci, başarıya giden yolda örgütler için çok önemli faktörlerdir. Özellikle günümüz dünyası, tüm alanlardaki örgütler arasında şaşırtıcı mücadelelerle karşı karşıya kaldığından, şimdiki örgütler her zamankinden daha fazla liderlere ihtiyaç duymaktadırlar. Bundan dolayı, bu çalışmanın amacı, Likertin Sistem-4 Modeli kapsamında liderlik tarzlarının bulanık AHP Yaklaşımı kullanılmak suretiyle belirlenmesidir. Çalışmada Bu amaçla, Bayburt Üniversitesinde çalışan toplam 12 akademik yönetici arasında ankete dayalı bir alan araştırması yürütülmüştür. Böyle bir çalışmanın bir üniversite örgütünde yapılmasının nedeni ise, üniversitelerin, ülkelerin geleceklerini şekillendiren yerler olmaları nedeniyle tüm ülkeler için çok önemli örgütler olmalarıdır. Bu çalışma, giriş, amaç, kapsam, metod, problem, kısıtlar, literatür taraması, bulgular ve sonuç olmak üzere çeşitli kısımları içermektedir. Çalışma ile ilgili olarak daha detaylı bilgiler vermek gerekirse; bu çalışmada Rensis Likertin Sistem-4 Modeli dikkate alınmıştır. Söz konusu bu model, dört adet liderlik tarzı içermektedir. Bunlar: İstismarcı Otokratik Lidelik Tarzı, Yardımsever Otokratik Liderlik Tarzı, Danışmacı Yönetim Liderlik Tarzı ve Katılımcı Grup Liderlik Tarzıdır. İstismarcı otokratik liderlik tarzında yönetici, astlarına hiç güvenmez ve örgüt ile ilgili tüm kararlar, üst yönetim tarafından alınır. Yardımsever otokratik liderlik tarzında yönetici, astlarına biraz güvenir ve bazı rutin karakterli örgütsel konular ile ilgili kararlar, hiyerarşinin alt kısımları tarafından alınabilir. Danışmacı yönetim liderlik tarzında yönetici, astlarına karşı kabul edilebilir bir güven sahibidir, ancak tam olarak astlarına güvenmez. Bu tarz bir liderlik anlayışına sahip olan yönetici, önem derecesi düşük olan örgütsel konular ile ilgili kararların, hiyerarşinin alt basamaklarında alınmasına izin vermektedirler. Son olarak, katılımcı grup tarzı bir liderlik anlayışına sahip olan yönetici, astlarına tamamıyla güvenmekte ve tüm hiyerarşik düzeylerde yer alan astlarını, örgütsel konular ile ilgili karar alma sürecine dahil etmektedir. Söz konusu bu liderlik tarzlarının etkinliği ve başarısı, 1den 4e kadar düşmektedir. Diğer bir ifadeyle, örgütsel süreçlerde en etkisiz ve başarısız liderlik tarzı, istismarcı otokratik liderlik tarzı iken, aksine en etkili ve başarılı olan liderlik tarzı ise, katılımcı grup liderlik tarzı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda, araştırmanın evreni olarak seçilen Bayburt Üniversitesinde farklı bölümlerin başkanlık görevini yapan 12 akademik yöneticinin hangi liderlik tarzını sergiledikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu akademik yöneticilere, Rensis Likert tarafından geliştirilen anket formunda yer alan Liderlik Süreci, Motive Ediciler, İletişim Süreci, Karar Alma Süreci, Amaçları Belirleme ve Kontrol Süreci değişkenleri kapsayan ifadelerden oluşan sorular yöneltilmiştir. Aynı zamanda, bu değişkenler, çeşitli alt değişkenleri de içermektedir. Bunlar: Liderlik Sürecinin alt değişkenleri olan Astlara Güven, Astların Konuşma Özgürlüğü, Astların Fikirlerine Danışma değişkenleri; Motive Edicilerin alt değişkenleri olan Tehdit, Cezalandırma, Ödüllendirme, Katılımcılık (Karar Almada Katılım), Sorumluluk, Grup Çalışması değişkenleri; İletişim Sürecinin alt değişkenleri olan Aşağıya Bilgi Akışı, Yukarıya Bilgi Akışı, Hem Aşağıya, Hem de Yukarıya Bilgi Akışı, Hem Aşağıya, Hem Yukarıya, Hem de Yanlara Bilgi Akışı değişkenleri; Karar Alma Sürecinin alt değişkenleri olan Üst Yönetim Kararı ve Astların Karar Almaya Katılımı değişkenleri, Amaçları Belirlemenin alt değişkenleri olan Emir Verme, Astların Fikirlerini Aldıktan Sonra Emir Verme, Tartıştıktan Sonra Emir Verme ve Grup Kararı (Kriz Dönemleri Hariç) değişkenleri ve son olarak Kontrol Sürecinin alt değişkenleri olan Üst Yönetim Kontrolü, Yasal Örgüt Kontrolü, Yasal Olmayan Örgüt Kontrolü ve Performans Değerlendirme değişkenleridir. Söz konusu bu temel ve alt değişkenlerden yararlanılmak suretiyle Rensis Likertin liderlik tarzları (istismarcı otokratik, yardımsever otokratik, danışmacı ve katılımcı grup), Bulanık AHP Yaklaşımı kullanılarak ağırlıklandırılmış ve yöneticiler arasında en çok tercih edilen liderlik tarzının katılımcı grup tarzı liderlik anlayışı olduğu sonucuna varılmıştır. | en_US |
