Yazar "Uzun, Tahsin" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Cirit atlarında müsabakanın beyin kaynaklı nötrofik faktör ve visfatin hormon düzeyleri ile bazı biyokimyasal parametreler üzerine etkisi
    (Bayburt Üniversitesi, 2021) Uzun, Tahsin; Bayraktar, Bülent
    Cirit, at ve insanın mücadelesine dayanan savaş sporu, yiğitlik oyunu ve erliğin göstergesi olarak adlandırılan Türklerin oynadığı asırlık bir geçmişe sahip geleneksel atlı bir spor oyunudur. Zeka ve stratejiye dayanan atlı cirit oyunu için seçilecek atların, zeki, yüksek performans ve hızlı manevra kabiliyetine sahip, sıkı idman programlarına dayanıklı olması gerekmektedir. Bu araştırma, Bayburt ilinde düzenlenen cirit müsabakasına katılan iki takımın (TA: A takımı ve TB: B takımı) atlarında müsabakanın (istirahat hali, müsabaka öncesi ve müsabaka sonu) serum visfatin ve plazma BDNF (P-BDNF) hormon düzeyleri üzerine etkisi ve bazı biyokimyasal (glukoz, laktat, Na, K, Cl, Ca, Mg, P, Fe, AST, ALT, ALP, LDH, CK, kreatinin, üre, total kolesterol (TK), trigliserid (TG), HDL, LDL, VLDL) parametrelerle ilişkisi incelenmiştir. Bu kapsamda araştırmada yaşları 4-9 yaşları arasında değişen, VKS ortalama 3.7 olan toplam 14 adet Arap aygırı kullanıldı. Çalışmaya dahil edilen atlardan iki müsabaka (M1 ve M2) süresince müsabakanın farklı zamanlarında (istirahat hali (T0), müsabaka öncesi (T1) ve müsabaka sonu (T2)) vena jugularis'ten kan örnekleri alındı. Visfatin hormonu kan serumu, BDNF hormon düzeyleri ise plazma örneklerinden ELİSA yöntemiyle, biyokimyasal parametrelere ise Cobas 8000 otoanalizörde spektrofotometrik yöntemle kantitatif olarak çalışıldı. Alınan kan örneklerinden elde edilen serumlar -80 C°'de saklandı. Araştırmanın sonucunda elde edilen veriler IBM SPSS Statistics programında friedmam testi ile istatistiksel olarak analiz edildi. Çalışma grubunu oluşturan TA ve TB takımında yer alan atların M1 ve M2 cirit müsabakasının T2 dönemi T0 ve T1 dönemlerine göre, ortalama serum visfatin hormon düzeylerinde anlamlı düzeyde azalma görülürken, ortalama p-BDNF değerlerinde ise anlamlı düzeyde bir artış olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Çalışmanın biyokimyasal parametrelerine ait sonuçlar ise, TA ve TB grubunun M1 ve M2 cirit müsabakasının T1, T2 dönemlerine ait ortalama serum glukoz, K, Fe, AST, ALT, ALP, LDH, CK, üre, kreatinin, HDL seviyeleri T0 dönemine göre anlamlı düzeyde bir artış gösterirken, Ca, Mg, P, TK, TG, LDL,VLDL seviyelerinde anlamlı bir düzeyde azalma olduğu görülmüştür (P<0.05). Ortalama serum Cl düzeyi ise TA grubu M1 müsabakasının T1 ve T2 dönemleri, T0 dönemine göre anlamlı düzeyde azalırken, TA grubu M2 ve TB grubunun M1 ve M2 müsabakalarının T2 döneminde, T0 ve T1 dönemlerine göre anlamlı bir azalma belirlenmiştir (p<0.05). Diğer yandan, TA ve TB grubu M1 ve M2 cirit müsabakalarının T2 dönemine ait ortalama serum laktat, Na düzeyleri T1 dönemine göre anlamlı düzeyde azalırken, T0 döneminde ise artış gözlemlenmiştir (p<0.05).Sonuç olarak, müsabakaya katılan cirit atlarında müsabakanın p-BDNF ve serum visfatin hormon düzeyleri ile biyokimyasal parametrelerin (glukoz, laktat, Na, K, Cl, Ca, Mg, P, Fe, AST, ALT, ALP, LDH, CK, kreatinin, üre, TK, TG, HDL, LDL,VLDL) seviyeleri üzerine etkisi ortaya koyulmuştur. Visfatin hormon ve biyokimyasal parametrelerin düzeyinin ölçülmesi, egzersiz, idman ve fiziksel aktiviteye bağlı olarak atlarda performans; p-BDNF ise sinir sisteminin tepkisi, bilişsel performans ve beyindeki endokrin yanıtın değerlendirilmesine katkı sağlayabileceği ve faydalı olabileceği düşünülmektedir.