Rifaiyye meşayihinden Sanamerli Seyyid Hacı Ahmed Baba ve Bayburt Halifesi Hacı Şaban Efendi

dc.contributor.advisorÖzkan, Ahmet
dc.contributor.authorErtaç, Ahmet
dc.date.accessioned2024-10-03T20:02:45Z
dc.date.available2024-10-03T20:02:45Z
dc.date.issued2022
dc.departmentLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalıen_US
dc.descriptionLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı, Tasavvuf Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractRifâî tarikatının Doğu Anadolu'ya yayılmasına vesile olan Sanamerli Seyyid Hacı Ahmed Baba Van'ın Hoşab (Güzelsu) beldesinde 1792 (H. 1144) senesinde dünyaya gelmiş, Van'dan Erzurum Aşağı Pasinlere manevi görevle tayin edilmiş Anadolu'nun çeşitli yerlerinde 36 yıl gezdikten sonra o dönem Aşağı Pasin'in Sanamer köyüne yerleşmiştir. Burada dergâh açarak irşâd faaliyetlerine başlamıştır. Aynı zamanda 72 halife ile birlikte binlerce mürid yetiştiren Seyyid Hacı Ahmed Baba, 1912 (H: 1330) yılında 120 yaşında Sanamer'de vefat etmiştir. İlk tahsil ve tasavvuf terbiyesini babasının dergahında alan Sanamerli, yine babasının nezaretinde kemale ermiştir. Sanamerli, irşad göreviyle Anadolu'yu gezmiş sonra İstanbul'a geçmiş, oradan Hac farizasını ifa etmek için Hicaza gitmiştir. Hicaz dönüşü Pir Muhammed Küfrevi dergâhına iki yıllık bir eğitiminden sonra, 36 yaşlarında babasından almış olduğu manevi bir işaret üzerine, kardeşi ile birlikte Erzurum'un Pasinler yöresine gelmiştir. Bu iki kardeş Aşağı Pasin'in alt sınırında olan ve Pasinlerle birlikte Narman kazasını da kuş bakışı seyreden şimdiki adıyla Hacı Ahmed Baba (Sanamer) köyüne yerleşmiştir. Sevgi ve merhamet eksenli bir tasavvuf anlayışını benimseyen Sanamerli yaşadığı çağda insanları irşad etmiş, insanların zihinlerinde ve gönüllerinde iz bırakmıştır. Rifâîliğin Bayburt'taki mürşidi Hacı Şaban Efendi, 1901 senesinde Bayburt'ta doğmuş ve ömrünü hep bu yörede geçiren ve yöre halkının kıymet verdiği önemli bir mutasavvıftır. 1938 yılında Rifâî meşayihlerinden Kaleardılı Hacı Ahmed Baba ile tanışmış, ona bağlanarak Rifâî tarikatında seyr-i sülûkunu tamamlamıştır. Ahmed Baba hayattayken onu tam bir icazetle, şahitlerin içerisinde halife olarak tâyin etmiştir. Merhameti ve yardımseverliğiyle insanların kalbine dokunan Hacı Şaban Efendi, döneminin insanı üzerinde iz bırakmış Bayburt'un önemli şahsiyetlerindendir. Bu çalışmada Rifâî Şeyhlerinden Sanemleri Hacı Ahmed Baba ve Hacı Şaban Efendi'nin hayatları, ilmi, edebi şahsiyetleri ile tasavvufi yaşantıları ve görüşleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.en_US
dc.description.abstractSayyid Hacı Ahmed Baba from Sanamer, who was instrumental in the settlement of the Rifaî sect in Eastern Anatolia, was born in the town of Hoşab (Guzelsu) in Van in 1792, and was appointed to the Lower Pasins of Erzurum from Van with a spiritual mission. He settled in the village of Sanamer. Seyyid Hacı Ahmed Baba, who started the activities of guidance by opening a dervish lodge here, trained 72 caliphs and thousands of disciples, is an important mystic who died here in 1912 at the age of 120. He received his first education and mysticism training in the convent of his father, and he attained perfection under his supervision. Hacı Ahmed Baba traveled to Anatolia on the mission of guidance, then went to Istanbul, and from there he went to the Hijaz to perform the Hajj pilgrimage. Returning from Hijaz, after a two-year education in Pir Muhammet Küfrevi convent, he came to the Pasinler region of Erzurum with his brother, upon a spiritual sign he received from his father at the age of 36. These two brothers settled in the village of Hacı Ahmed Baba (Sanamer), which is on the lower border of Asagi Pasin and has a bird's eye view of the Narman district along with Pasin. Sayyid Haji Ahmed Baba from Sanamer, who adopted a Sufi understanding based on love and compassion, guided people in his age and left a mark on people's minds and hearts. Hacı Şaban Efendi, the master of Rifaîsm in Bayburt, was born in 1901 in Bayburt and spent all her life in this region, and is a Sufi that the local people care about. In 1938, he met Hacı Ahmed Baba from Kaleardı, one of the sheikhs of Rifaî, and joined him and completed his course in the Rifaî Sect. When Ahmed Baba was alive, he appointed him as the caliph among the witnesses with full approval. Hacı Şaban Efendi, who touched the hearts of people with his compassion and benevolence, is one of the important personalities of Bayburt, who left a mark on the people of his time. In this study, the lives, scientific, literary figures, mystical lives and views of the Rifaî sheiks, Hacı Ahmed Baba and Hacı Şaban Efendi from Sanamer, were tried to be revealed.en_US
dc.identifier.endpage68en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=RsTBl6RWK25OBMIKtIgYYW1LaSUHzrU2KHur7lo6AMddGuw2d6WiwJ8LpSUzrtrS
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12403/2710
dc.identifier.yoktezid755601en_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherBayburt Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectDinen_US
dc.subjectReligionen_US
dc.titleRifaiyye meşayihinden Sanamerli Seyyid Hacı Ahmed Baba ve Bayburt Halifesi Hacı Şaban Efendien_US
dc.title.alternativeHaji Ahmed Baba from Sanamer and Caliph of Bayburt Hacı Şaban Efendi from Rifaiyye maşayihen_US
dc.typeMaster Thesisen_US

Dosyalar