DONANMA” SÖZÜ ÜZERİNE
Küçük Resim Yok
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Dilin yapısı, ses ve anlam temelinde kurulur. Ses yapısındaki değişiklikler türetmeler üzerinden takip edilirken, anlam yapısındaki değişiklikler eğretilemeler üzerinden takip edilerek öğrenilir. Eğretileme, nedensiz sözlük birimlerinin herhangi bir ilişkiyle nedenli olarak kullanılmasıdır. Sözlük birimlerinin nedensiz kullanımları onların gerçek anlamlarını verirken; nedenli kullanımlar eğretilemeye işaret eder. Kurulan nedenli ilişkiye bağlı olarak kazanılan yan anlam veya eğretilemeli anlam, söz konusu ilişkinin yapısına göre bireysel veya toplumsal olabilir; türüne göre ise benzerlik (metonomic metaphor), komşuluk ilişkisine (syndochic metaphor) veya kültürel ilişkiye dayalı (cognitive metaphor) olabilir. Kültürel eğretilemeler, bireysel veya toplumsal kurgulara ve farz etmelere dayalı çağrışımların doğurduğu eğretilemelerdir. Benzerlik veya komşuluk ilişkisine dayanılarak kurulmuş eğretilemeler evrensel iken; kültüre bağlı olarak kurulan eğretilemeler yereldir ve toplumun genel kabulüne bağlı oluşturulan ve dolayısıyla toplumun ürünü olmaları ve toplumun düşünüşünü yansıtmaları bakımından önemi büyüktür. Bu noktada gerçek anlamdan, mecaza; somuttan, soyut anlama geçişlerin her düzeyindeki kullanımları görülür. Bu bağlamda mecazlaşmaların altında toplumun kültür macerasının yattığı tespit edilir. Tam olarak bu özelliği taşıyan bir örnek olan donanma sözü bu yazıda bu yönüyle dikkatlere sunulacaktır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İğretileme, kültürel eğretileme, mecazlaşma, köken bilgisi
Kaynak
TYB Akademi Dil Edebiyat ve Sosyal Bilimler Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
36
Sayı
36
