Okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Küçük Resim Yok

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Bayburt Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırma, okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu bağlamda nicel olarak yürütülen çalışmanın amacıyla tutarlı olarak ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma grubu, 89 kadın ve 167 erkek olmak üzere toplam 256 beden eğitimi ve spor öğretmeninden oluşmaktadır. Bu araştırma grubunun seçiminde kolayda örnekleme yönteminden faydalanılmıştır. Veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmış olup bu form üç bölümden oluşmaktadır. Bu anket formunun birinci bölümünü "Kişisel Bilgi Formu", ikinci bölümünü "Toksik Liderlik Ölçeği" ve üçüncü bölümünü "Maslach Tükenmişlik Envanteri-Eğitimci Formu" oluşturmaktadır. Bu form aracılığıyla elde edilen ham verilerin ilk olarak veri türü gözetilerek tanımlayıcı istatistikleri hesaplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilere ilişkin farklılık ve korelasyon analizleri yapılmıştır. Buna göre katılımcıların toksik liderlik algıları bağlamında aktif olarak spor yapma durumu ve algılanan aylık kişisel gelir düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ancak katılımcıların cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, okul kademesi, idari görev geçmişi, okul yeri ve algılanan aylık aile gelir düzeyi değişkenlerine göre toksik liderlik algılarında anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Bununla birlikte katılımcıların aile gelir düzeyi değişkeni ile toksik liderlik algıları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Diğer taraftan katılımcıların yaş, kişisel gelir düzeyi ve çalışma yılı değişkenleri ile toksik liderlik algıları arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Buna ek olarak katılımcıların tükenmişlikleri bağlamında medeni durum ve okul yeri değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ancak katılımcıların cinsiyet, eğitim durumu, okul kademesi, idari görev geçmişi, aktif spor yapma durumu, algılanan aylık kişisel gelir düzeyi ve algılanan aylık aile gelir düzeyi değişkenlerine göre tükenmişliklerinde anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Bununla birlikte katılımcıların yaş, aile gelir düzeyi ve çalışma yılı değişkenleri ile tükenmişlikleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Diğer taraftan katılımcıların kişisel gelir düzeyi değişkeni ile tükenmişlikleri arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Sonuç olarak katılımcıların toksik liderlik algıları ile mesleki tükenmişlikleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkilerin olduğu bulunmuştur. Bu doğrultuda katılımcıların toksik liderlik algıları yükseldikçe mesleki tükenmişliklerinin de yükseldiği ileri sürülebilmektedir. Anahtar Kelimeler: Toksik liderlik, tükenmişlik, mesleki tükenmişlik, öğretmen, beden eğitimi ve spor öğretmeni.
This research was conducted to examine the relationships between toxic leadership behaviors of school administrators and the occupational burnout levels of physical education and sports teachers. In this context, a consistent relational screening model was used for the purpose of the quantitatively conducted study. The research group consisted of 89 women and 167 men, with a total of 256 physical education and sports teachers. In the selection of this research group, easy sampling method was used. A survey form was used as a data collection tool and this form consists of three parts. The first part of this survey form is "Personal Information Form", the second part is "Toxic Leadership Scale" and the third part is "Maslach Burnout Inventory-Learner Form". The raw data obtained through this form was first calculated with identifying statistics being taken into account by the data type. Differences and correlations analysis of the data obtained in the research were performed. Accordingly, significant differences were found in the context of the participants' perception of toxic leadership according to the variables of the state of active sports and perceived monthly personal income level. However, according to the gender, marital status, educational status, school level, administrative duty history, school location and perceived monthly family income level variables, no significant difference was identified in toxic leadership perceptions. However, a significant relationship was found between the family income level variable of the participants and their perception of toxic leadership. On the other hand, no significant relationship was identified between the age, personal income level and work year variables and toxic leadership perceptions of the participants. In addition, in the context of burnout of the participants, significant differences were found according to marital status and school location variables. However, the gender of the participants, education status, school level, administrative duty history, active sports status, etc, no significant differences in burnout were identified based on perceived monthly personal income level and perceived monthly family income level variables. However, significant associations were found between the age, family income level and the study year variables and burnout of the participants. On the other hand, no significant relationship was identified between the personal income level variable and burnout of the participants. As a result, it was found that there were positive and meaningful relationships between the participants' perceptions of toxic leadership and their professional burnout. In this respect, it can be argued that as the toxic leadership perceptions of the participants increase, their professional burnout increases. Keywords: Toxic leadership, burnout, occupational burnout, teacher, physical education and sports teacher.

Açıklama

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

Anahtar Kelimeler

Spor, Sports

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye