Oğuz Atay ve Dostoyevski romanlarında 'tutunamayan' tipi üzerine mukayeseli bir inceleme
| dc.contributor.advisor | Oruç, Osman | |
| dc.contributor.author | Daştan, Muharrem | |
| dc.date.accessioned | 2024-10-03T20:02:45Z | |
| dc.date.available | 2024-10-03T20:02:45Z | |
| dc.date.issued | 2022 | |
| dc.department | Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.description | Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Toplumda tutunamayan tipi, yaşanan gelişme ve değişmelerin sonucunda ortaya çıkar. Toplum temelli değişmeler; sosyal, siyasi ve ekonomik unsurlarla birlikte meydana gelir. Dolayısıyla toplumda, bu değişmelerin sonucunda farklı tipler görülebilir. Örneğin edebî ürünlere aktarılan tiplerden biri tutunamayandır. Toplumda gruplaşmanın artması, ekonomik farklılıkların etkisi, sosyal yaşantılarda temel değişme gibi birtakım etkenler, romanlarda tutunamayan tipi olarak karşımıza çıkar. Tutunamayan tipinin en önemli göstergesi, ötekileştirme sorunudur. Bu ise edebî ürünler ve özelde ise romanlar incelenirken ideolojik çatışmalarda, toplumda ayrıksılık problemlerinde görülür. Birçok problemin yaşanmasına neden olan tutunamama, bireyin yaşantısında köklü değişimler yapar. Anlatılan olayların o dönemde yaşanan süreçlerini ele alan romanlarda da bu durum fazlasıyla görülür. Dolayısıyla bu araştırmada Dostoyevski romanları için 19. yüzyıl incelenmiş, Atay için 1980'lerde yaşanan gelişmeler değerlendirilmiştir. Özellikle tutunamayan tipinin incelendiği araştırmada, birey yalnızlığı, intiharı, çatışmaları gibi birtakım konular, dönemin özellikleri ve etkileri doğrultusunda incelenir. Bu araştırmada, Oğuz Atay ve Dostoyevski romanlarında 'tutunamayan' tipinin gelişimi incelenmiştir. Özellikle de yazarların öne çıkan romanlarındaki karakterler ve meydana gelen olaylar kapsamında mukayese yapılmıştır. Böylece araştırmada, geleceğin bilinmezliği, kimlik sorunu, aydın insanın toplumla sorunu, yoksul ve hasta insan, toplumdan dışlanan insan modeli, ekonomik sorunlar, sıradan ve yalnız insan konuları incelenmiştir. Ayrıca kıskançlık ve nefret söylemi, vicdan ve merhamet, din açısından tutunamayan tipi ve anlaşılamama sorunu da araştırmada değerlendirilmiştir. Atay ve Dostoyevski romanlarında incelenen bu konular, tutunamayan tipinin edebî eserlerde yaygın bir biçimde kullanıldığını gösterir. Mukayeseli değerlendirmede ise, Atay'ın romanlarında özellikle Türk aydını sorunu incelenmiş, sosyal ve ekonomik değişimlerin sonuçları işlenmiştir. Dostoyevski romanlarında ise karakterlerin genel özellikleri değerlendirilmiştir. Böylece romanlarda öne çıkan tutunamayan tipi; ötekileştirme, yabancılaşma, ayrıksılık gibi unsurlara bağlı meydana gelmiştir. Dolayısıyla bireyin toplumla yaşadığı çatışmanın kaynakları, tutunamayan tipinin bir göstergesi şeklinde yorumlanabilir. | en_US |
| dc.description.abstract | The type that cannot hold on in the society emerges as a result of the developments and changes experienced. Community-based changes; occur together with social, political and economic factors. Therefore, in society, different types can be seen as a result of these changes. For example, one of the types transferred to literary products is the one that cannot hold. Some factors such as the increase in grouping in the society, the effect of economic differences, and fundamental changes in social life appear as the type that cannot hold on in the novels. The most important indicator of the incontinent type is the problem of marginalization. This is seen in ideological conflicts and problems of eccentricity in society when examining literary products and, in particular, novels. The type that cannot hold on, which causes many problems, makes radical changes in the life of the individual. This situation is also seen in the novels that deal with the processes of the events described at that time. Therefore, in this research, the 19th century was examined for Dostoevsky's novels, and the developments in the 1980s for Atay were evaluated. In the study, in which especially the type of unable to hold on is examined, some issues such as individual loneliness, suicide, conflicts are experienced in line with the characteristics and effects of the period. In this research, the development of the 'unable to hold' type in the novels of Oğuz Atay and Dostoevsky has been examined. In particular, the characters in the prominent novels of the authors and the events that took place were compared. Thus, the unknown of the future, the problem of identity, the problem of intellectual people with society, poor and sick people, the model of people excluded from society, economic problems, ordinary and lonely people were examined in the research. In addition, jealousy and hate speech, conscience and compassion, the type of religion that cannot hold and the problem of not being understood were also evaluated in the research. These subjects, which are examined in Atay and Dostoyevsky novels, show that the type that cannot hold is widely used in literary works. In the comparative evaluation, especially the problem of Turkish intellectuals in Atay's novels has been examined and the results of social and economic changes have been processed. In Dostoevsky's novels, the general characteristics of the characters were evaluated. Thus, the prominent type in the novels; It has occurred due to factors such as marginalization, alienation, and eccentricity. Thus, the sources of conflict experienced by the individual with the society can be interpreted as an indicator of the type who cannot hold on. | en_US |
| dc.identifier.endpage | 151 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=qVqOZFj2DwNmvdf1oGFYiJQz1eB0fe8HQOYyl6uAJTIHDp-zVICJb8XMCXWTsRhb | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12403/2704 | |
| dc.identifier.yoktezid | 764592 | en_US |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Bayburt Üniversitesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Türk Dili ve Edebiyatı | en_US |
| dc.subject | Turkish Language and Literature | en_US |
| dc.title | Oğuz Atay ve Dostoyevski romanlarında 'tutunamayan' tipi üzerine mukayeseli bir inceleme | en_US |
| dc.title.alternative | A comparative examination on the 'disconnectus' type in the novels of Oğuz Atay and Dostoyevski | en_US |
| dc.type | Master Thesis | en_US |
